گزارش|تحریم علمی؛ جنگی خاموش علیه دانشگاه‌های ایران
تحریم‌های علمی علیه دانشگاه‌های شریف و شهید بهشتی نشان‌دهنده چالش‌های بی‌پایانی است که دیپلماسی علمی ایران در عرصه جهانی با آن مواجه است، با وجود تمامی این مشکلات، ایران می‌تواند با اتخاذ استراتژی‌های جدید برای تقویت تعاملات با کشورها موفق عمل کند.
گروه دانشگاه زینب امیدی: در شرایطی که ایران در طول سال‌های گذشته با چالش‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دست و پنجه نرم کرده، تحریم‌های علمی و فناوری علیه دانشگاه‌های ایرانی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها بوده است. تحریم‌های اعمال‌‌شده از سوی کشورهای غربی به‌ویژه پس از سال 2000، آثار منفی زیادی بر تعاملات علمی ایران با دیگر کشورهای جهان گذاشته است.
در این میان، دو دانشگاه معتبر ایران یعنی دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه شهید بهشتی با مشکلات خاص خود در مواجهه با این تحریم‌ها روبه‌رو بوده‌اند. تحریم اخیر این دانشگاه‌ها از سوی کانادا طی یک سال گذشته و همچنین انتشار اتهامات بی‌اساس از سوی روزنامه گاردین علیه همکاری‌های بین‌المللی دانشگاه صنعتی شریف، نمایانگر آن است که حتی پس از پایان دوره 10ساله تحریم‌ها، دانشگاه‌های ایرانی همچنان در معرض فشارهای سیاسی و دیپلماتیک قرار دارند.
تاریخچه تحریم‌ها علیه دانشگاه‌های ایران
در سال‌های پس از 2000، به‌ویژه بعد از تصویب قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه برنامه هسته‌ای ایران، تعدادی از دانشگاه‌های ایرانی به ویژه دانشگاه‌های صنعتی شریف و شهید بهشتی تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار گرفتند. این تحریم‌ها شامل محدودیت‌های مالی، ممنوعیت برگزاری کنفرانس‌ها و همایش‌های بین‌المللی در ایران، محدودیت در همکاری‌های علمی با دانشگاه‌های خارجی و مشکلات در دسترسی به منابع علمی و آموزشی معتبر بود.
سال 2012 بود که بیست و هشت کشور عضو اتحادیه اروپا به‌دلیل سوءظن مقامات این کشورها به فعالیت‌های هسته‌ای ایران دو دانشگاه صنعتی شریف و شهید بهشتی را به‌اتهام پژوهش در این حوزه مشمول تحریم‌های مالی 10ساله خود قرار دادند. براساس این تحریم‌ها حساب‌های مالی این دانشگاه‌ها توقیف و ورود مدیران این مؤسسات به کشورهای عضو اتحادیه اروپا ممنوع شد. بنا بر ادعای اتحادیه اروپا، تسهیلات آزمایشگاهی دانشگاه‌ها در اختیار نهادهایی قرار می‌گیرند که به‌دلیل ارتباط با برنامه هسته‌ای تحریم شده بود.
منبع: